Zadatek, a zaliczka

Spis treści

Photo by Epicantus on Foter.com / CC BY

Te dwa pojęcia w życiu codziennym są nagminnie mylone, zaś w języku potocznym często błędnie używane zamiennie. Kto nigdy nie zawarł żadnej umowy będzie mieć problem ze wskazaniem różnicy pomiędzy zadatkiem, a zaliczką. Często też osoby, które rzadko mają okazję podpisać umowę nie będą wiedziały co to zadatek, a czym jest zaliczka.

Zadatek definicja

Ustawodawca pojęcie zadatku określił w kodeksie cywilnym w art. 394. Zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować. Strona, która sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej. Oczywiście strony mogą określić w umowie inne zastrzeżenie dotyczące zadatku, jednakże jego brak będzie powodował stosowanie powyższej zasady.

Skutki zapłaty zadatku

W sytuacji kiedy do umowy nie dojedzie na skutek niewykonania jej przez jedną ze stron obowiązywać będzie uprzednio wskazana reguła. W przypadku wykonania umowy zadatek zaliczany jest na poczet ceny. Jeżeli zaliczenie zadatku nie jest możliwe, ulega on zwrotowi.

Kiedy następuje zwrot zadatku?

W razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. Rozwiązanie umowy następuje za zgodą obu stron. Zwrot zadatku następuje również, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony.

Zaliczka definicja

W kodeksie cywilnym brak jest definicji zaliczki. Ustawodawca zapewne przyjął, że termin ten jest na tyle powszechny i obecny w życiu codziennym, że nie podlega regulacji.  Zaliczka to kwota pieniężna przyjmowana przez sprzedającego jako wyraz chęci zakupu i wliczana później w cenę.

Skutki zapłaty zaliczki

Tak jak było wspomniane powyżej, zapłata zaliczki jest zaliczana na poczet ustalonej ceny.

Kiedy następuje zwrot zaliczki?

Zaliczka jest zwracana przez sprzedającego w momencie niewykonania umowy. Bez znaczenia zatem jest badanie kto ponosi odpowiedzialność za niewykonanie umowy i kto z niej zrezygnował. Tutaj należy jednak mieć na uwadze pewne sytuacje. Jeżeli tytułem zaliczki zleciliśmy wykonanie na naszą rzecz jakiejś usługi lub dzieła, w wyniku której osoba już przystąpiła do pracy, zakupiła niezbędne materiały, wykonała częściowo usługę czy dzieło, to rozliczenie może wyglądać inaczej. W tym przypadku w zależności od treści umowy, zapłacona przez nas kwota może być zatrzymana jako rozliczenie na wykonaną pracę.

W każdym przypadku, gdy:

  • przystępujemy do umowy, w której pojawiają się pojęcia dla nas nieznane; 
  • chcemy zabezpieczyć swoje interesy;
  • podpisaliśmy już umowę w związku z którą powstał spór;

Warto jest spotkać się z adwokatem i uzyskać fachową poradę prawną.